1-چند وقت پیش اتفاق جالبی برای من افتاد. در عرض یک هفته، دو نفر از من خواستند رواندرمانگری در تهران به آنها معرفی کنم و هر دوی آنها تنها یک شرط تعیین کردند.یکیشان می گفت “فقط از این روانشناس مذهبی ها نباشد” و دیگری تاکید می کرد “از آن روانشناس آمریکایی ها نباشد”.
من پشت این دو جمله یک دغدغه ی واحد دیدم “برای یکبار هم که شده می خواهم با پذیرفته شدن اعتقاداتم و بدون این که از دید یک ایدئولوژی قضاوت شوم، صحبت کنم و به عنوان یک شخص رنج دیده ادراک شوم نه نماینده یک تفکر!”
2-ایران پر از تنوع مذهبی، نژادی و قومیست. اگر تنها به عقاید رسمی شناخته شده در قانون نگاه بیاندازیم، به اسامی فراوانی برخورد می کنیم. از شیعه زیدی گرفته تا آیین مندائی. تعداد اعتقادات غیر رسمی بسیار بیشتر هست و شاید به صد تا هم برسد، از شاخه های مختلف دراویش تا اعتقاداتی که ریشه در شرق آسیا دارند.تنوع قومی هم تقریبا به همین اندازه زیاد است و شاید به تعداد جمعیت ایران، موضع گیری های سیاسی مختلف داریم.
اگر این تنوع را با تاریخ پر آشوب ایران جمع بزنیم، به کینه ها و جنگهایی می رسیم که ریشه در هزاران سال گذشته دارند. کینه ها و جنگهایی که نه تنها با ایجاد ناامنی، یک بستر محیطی مناسب برای ابتلا به اختلالات روانی را ایجاد کرده اند، بلکه باعث شده اند که افراد حال بد روانی را معادل ضعیف بودن بدانند، دلیل آن را با انحراف یا ضعف اعتقادی توجیه کنند و با توصیه های سنتی و اثبات نشده سعی در درمان داشته باشند. توصیه هایی که اغلب از آن فرد بد حال یک بیمار روانی ساخته اند.
3-طبیعیست اگر شما یک مذهبی سنتی را توصیه به داشتن رابطه ی پیش از ازدواج بکنید یا از یک فرد بی اعتقاد به دین بخواهید جهت درمان پوچی و افسردگیش، دعا بخواند. نه تنها به او کمکی نکرده اید، بلکه او را از کل فرآیند روان درمانی ناامید کرده و تنها راه نجات را هم بر او بسته اید.یادمان نرود، این فرد رنجور از شر تمام این توصیه ها به ما پناه آورده است.
البته بسیاری از ما می دانیم که نباید در جلسه ی درمان چنین حرفهایی بزنیم، اما نمی دانیم که لباسی که در جلسه ی درمان می پوشیم، پستی که در صفحه ی اینستاگراممان منتشر می کنیم و استوری که در واکنش به یک اتفاق می گذاریم، دقیقا، همین حرفها را به مراجع می زند.
مطمئن باشید که اولین کاری که مراجع شما، قبل از داشتن اولین جلسه ی روان درمانی با شما می کند، سرچ کردن اسمتان در گوگل و اینستاگرام است و احتمالا تنها دلیلش برای این جستجو این است که شما از این روانشناس مذهبی ها یا از آن روانشناس آمریکایی ها نباشید.
